Chắc hẳn trong chúng ta, ai cũng đã từng nghe đến từ oxit nhưng lại rất ít người biết rõ về nó, vì oxit không được sử dụng nhiều trong cuộc sống. Vậy hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu xem oxit là gì, một số loại oxit quan trọng và tính chất hóa học và cách gọi tên oxit nhé!
1. Định nghĩa oxit là gì?
Oxit là một hợp chất hóa học có chứa một hoặc nhiều nguyên tử oxi. Ví dụ, khi ta đốt cháy P trong oxi sẽ tạo thành hợp chất (P2O5) là một oxit.
2. Công thức tổng quát của oxit
Công thức hóa học chung của oxit là: MxOy. Trong đó, Gồm có ký hiệu hóa học của oxi O kèm theo chỉ số y và ký hiệu hóa học của nguyên tố M (có hóa trị n) kèm theo chỉ số x theo đúng quy tắc về hóa trị: II.y = n.x. Oxit được phân thành 4 loại là oxit bazơ, oxit axit, oxit lưỡng tính, oxit trung tính.
2.1 Oxit bazơ
Oxit bazơ là hợp chất gồm một hay nhiều nguyên tử kim loại kết hợp với một hay nhiều nguyên tử oxi và có bazơ tương ứng. Các oxit bazơ tan được trong nước gồm các kim loại kiềm (Li, Na, K,…) và kim loại kiềm thổ (Mg, Ca, Ba,…) trừ Be. Oxit bazơ tác dụng được với axit để tạo thành muối và nước.
2.2 Oxit axit
Oxit axit được gọi là anhidrit axit, là các oxit khi tác dụng với nước sẽ tạo ra axit, và khi tác dụng với kiềm tạo thành muối. Oxit axit thường là oxit của phi kim ứng với một axit hoặc kim loại có hóa trị cao.
2.3 Oxit lưỡng tính
Là những oxit khi tác dụng với dung dịch bazơ, và khi tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước.
2.4 Oxit trung tính
Oxit trung tính còn được gọi là oxit không tạo muối, là những oxit không phản ứng với axit, bazơ, nước.
3. Cách gọi tên của oxit
Sau khi đã tìm hiểu xong khái niệm oxit là gì, chúng ta hãy cùng tìm hiểu cách gọi tên oxit này nhé. Hiện nay có rất nhiều cách gọi tên các loại oxit nhưng theo quy luật chúng ta vẫn có thể phân chia cách gọi tên của oxit như sau:
3.1 Tên của oxit = Tên nguyên tố + Oxit
Cách gọi này thường chỉ được áp dụng đối với kim loại, phi kim chỉ có một hoá trị duy nhất.
3.2 Cách gọi tên của oxit kim loại có nhiều hóa trị
Tên của oxit = Tên kim loại (hóa trị) + oxit. Cách này được áp dụng khi gọi tên oxit mà trong hợp chất kim loại có nhiều hóa trị.
3.3 Cách gọi tên oxit phi kim có nhiều hóa trị
Tên oxit = Tiền tố thứ 1 + Tên phi kim + Tiền tố thứ 2 + Oxit. Trong đó, tiền tố thứ 1 được chia thành “mono” (1), “đi” (2), “tri” (3), “tetra” (4), “penta” (5).
4. Tính chất hóa học của oxit
Tính chất hóa học của các loại oxit là khác nhau. Dưới đây là một số tính chất hóa học của một số oxit quan trọng:
4.1 Tính chất hóa học của oxit axit
Oxit axit tác dụng với nước, tạo ra dung dịch axit trừ SiO2. Oxit axit cũng tác dụng với oxit bazơ tan, tạo thành muối. Ngoài ra, tùy vào tỷ lệ mol giữa oxit axit và bazơ, phản ứng có thể tạo ra nước + muối trung hòa, muối axit hay hỗn hợp 2 muối.
4.2 Tính chất hóa học của oxit bazơ
Oxit bazơ tác dụng với nước, chỉ có oxit bazơ của kim loại kiềm và kiềm thổ là tác dụng với nước. Oxit bazơ cũng tác dụng với axit, tạo thành muối và nước. Một số oxit bazơ cũng tác dụng với oxit axit, tạo thành muối.
5. Một số dạng bài tập liên quan tới oxit
Trên đây là những thông tin cơ bản về oxit. Ngoài ra, oxit còn xuất hiện trong một số dạng bài tập, nhằm kiểm tra hiểu biết và khả năng giải quyết vấn đề của bạn. Dưới đây là một số dạng bài tập thường gặp:
5.1 Bài tập oxit axit tác dụng với bazơ
Đây là dạng bài tập yêu cầu xác định sản phẩm của phản ứng giữa oxit axit và bazơ. Cách giải bài tập này là xét tỷ lệ mol bazơ và oxit axit, sau đó viết phương trình phản ứng và tính toán theo phương trình đó.
5.2 Một số dạng bài tập khác
Có nhiều dạng bài tập khác nhau liên quan đến oxit, ví dụ như phản ứng giữa oxit và nước, giữa các oxit, hoặc tính phần trăm oxit trong hỗn hợp, v.v. Để giải quyết các dạng bài tập này, bạn cần áp dụng các công thức, định luật hóa học và tính toán theo yêu cầu của đề bài.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về oxit, cách gọi tên và tính chất hóa học của nó. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ với chúng tôi qua Trường Trung Cấp Việt Hàn (VKI) để được giải đáp. Chúc bạn thành công!
