Thể đột biến là gì? – Luật Hoàng Phi

Trên thực tế vì những nguyên nhân khác nhau mà cơ thể có thể xuất hiện đột biến và biểu hiện ra ngoài cơ thể sẽ được gọi chung thể đột biến. Vậy thể đột biến là gì là câu hỏi được đông đảo bạn đọc quan tâm tìm kiếm.

Thể đột biến là gì?

Theo nội dung giải đáp trong chương trình sinh học thể đột là những cá thể mang đột biến đã biểu hiện trên kiểu hình của cơ thể gọi là thể đột biến.

Nguyên nhân có thể đột biến xuất phát từ đột biến sinh học. Đột biến sinh học là những biến đổi bất thường trong vật chất di truyền ở cấp độ phân tử (ADN, gen) hoặc cấp độ tế bào (nhiễm sắc thể), dẫn đến sự biến đổi đột ngột của một hoặc một số tính trạng, những biến đổi này có tính chất bền vững và có thể di truyền cho các đời sau.

Đa số đột biến gen là đột biến lặn và có hại, một số ít có lợi và có ý nghĩa rất lớn đối với quá trình tiến hóa và chọn giống, còn có những đột biến không có hại cũng không có lợi cho cơ thể mang đột biến (Đột biến trung tính).

Thể đột biến là những cá thể mang gen đột biến và gen đột biến được biểu hiện ra kiểu hình.

Nguyên nhân đột biến sinh học?

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến đột biến sinh học trong đó có thể thấy nguyên nhân chính dẫn đến đột biến thường do:

+ Thứ nhất: Tác nhân của môi trường ngoài cơ thể (thường là do tác động của con người) như:

Tác nhân vật lý: tia phóng xạ, tia cực tím, sốc nhiệt,…

Tác nhân hóa học: ảnh hưởng của nhiều chất hóa học như nicotine, cosinsin, dioxine (chất độc da cam),…

Tác nhân sinh học: vi-rút, vi khuẩn,….

+ Thứ hai: Xuất phát từ nguyên nhân bên trong cơ thể: Những biến đổi bất thường trong sinh lý, sinh hóa trong tế bào (xuất hiện một cách tự nhiên) dẫn đến đột biết.

Phân loại đột biến

Căn cứ vào tính chất xuất hiện đột biến, có thể phân chia đột biến thành các dạng như sau:

– Đột biến gen (là những biến đổi trong cấu trúc của gen gồm các dạng như mất, thêm, thay thế cặp nucleotit). Nếu đột biến liên quan đến 1 cặp nucleotit thì gọi là đột biến điểm.

+ Mất một hoặc nhiều cặp nucleotit: dãy ADN hoặc ARN sẽ bị mất đi một hoặc nhiều nucleotit trong dãy.

+ Thêm một hoặc nhiều cặp nucleotit: biến đổi làm tăng một hoặc nhiều nucleotit trong dãy.

+ Thay thế một hoặc nhiều cặp nucleotit: đó là sự thay thế cặp nucleotit này thành cặp nucleotit khác trên dãy ADN.

+ Đảo vị trí: Đảo vị trí 2 cặp nucleotide thuộc 2 bộ 3 khác nhau làm thay đổi 2 axit amin tương ứng hoặc đảo vị trí 2 cặp nucleotide trong cùng 1 bộ 3 chỉ làm thay đổi 1 axit amin

– Đột biến nhiễm sắc thể, gồm: đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể (mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn) và đột biến số lượng nhiễm sắc thể (thể dị bội, đa bội).

+ Trong đó đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là những biến đổi bất thường về cấu trúc, hình thái hay số lượng nhiễm sắc thể. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể có các dạng: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn. Nguyên nhân chủ yếu là do tác nhân ngoại cảnh hay trong tế bào

+ Đột biến số lượng nhiễm sắc thể là sư biến đổi số lượng nhiễm sắc thể có thể xảy ra ở một hay một cặp nhiễm sắc thể tạo nên thể dị bội hay xảy ra trên toàn bộ các cặp nhiễm sắc thể hình thành thể đa bội.

Thể dị bội: Là hiện tượng số lượng nhiễm sắc thể của một hay một vài cặp nhiễm sắc thể tương đồng nào đó bị thay đổi hoặc thêm bớt một vài nhiễm sắc thể và có tên gọi là thể 3 nhiễm, thể đa nhiễm hay thể khuyết nhiễm. Được hình thành trong quá trình phát sinh giao tử, một cặp nhiễm sắc thể nào đó không phân li sẽ tạo giao tử có hai nhiễm sắc thể cùng cặp, qua thụ tinh sẽ hình thành hợp tử có 3 nhiễm sắc thể.

Thể đa bội: Là hiện tượng làm tăng số lượng toàn thể bộ nhiễm sắc thể của tế bào thành đa bội chẵn (4n, 6n…) hoặc đa bội lẻ (3n, 5n…). Hình thành trong quá trình nguyên phân thoi vô sắc không hình thành, tất cả các cặp nhiễm sắc thể không phân li sẽ tạo thành tế bào 4n

Trên đây là phần giải đáp thắc mắc của chúng tôi về vấn đề: Thể đột biến là gì. Nếu trong quá trình nghiên cứu tìm hiểu và giải quyết vấn đề còn điều gì mà bạn đọc thắc mắc hay quan tâm bạn có thể liên hệ chúng tôi để được hỗ trợ.