Gen Z là gì? Gen Z có gì đặc biệt so với các thế hệ khác? – JobsGO

“Gen Z” – một thuật ngữ có lẽ đã không còn quá xa lạ đối với chúng ta, nhất là những bạn trẻ. Tuy nhiên, chưa phải ai cũng hiểu rõ, hiểu đúng về thuật ngữ này. Vậy gen Z là gì? Đặc điểm để nhận biết gen Z như thế nào? Những đối tượng này có sở thích, tính cách ra sao? Cùng JobsGO khám phá để có câu trả lời cho những thắc mắc trên nhé.

1. Tìm hiểu chung về gen Z

Dạo quanh mạng xã hội, chắc hẳn bạn sẽ thường xuyên được nghe đến những cụm từ như “gen Z”, “người chơi hệ gen Z”, “thế hệ gen Z”,… Thế nhưng, bạn đã thực sự hiểu về nó hay chưa?

1.1 Gen Z là gì?

Gen Z hay còn được gọi với các tên khác như thế hệ Z, Generation Z,… Đây là cụm từ chỉ những người sinh ra từ năm 1997 đến năm 2012, là nhóm thế hệ ở giữa Millennials và Alpha, thường là con của thế hệ X (những người sinh năm 1965 – 1979).

Có thể thấy, gen Z chỉ những người trẻ tuổi, được tiếp xúc với Internet, công nghệ ngay từ khi còn nhỏ. Hiện nay, theo ước tính, trên thế giới có khoảng 2,6 tỷ người thuộc thế hệ gen Z, chiếm khoảng 1/3 dân số. Riêng tại Việt Nam có gần 15 triệu người, chiếm khoảng 1/4 dân số của cả nước.

1.2 Gen Z xuất xứ từ đâu?

Lần đầu tiên thuật ngữ gen Z xuất hiện có lẽ là ở bài báo “Thời đại quảng cáo” vào tháng 9 năm 2000. Đây là lứa sau thế hệ gen Y nên được đặt với cái tên là gen Z. Khác với gen Y sinh ra giai đoạn hình thành và phát triển của Internet, thế hệ Z là xuất hiện ngay trong thời đại mà Internet bùng nổ.

Xem thêm: Thế hệ Z và những điều mà các nhà tuyển dụng cần biết

1.3 Đặc điểm nhận biết thế hệ gen Z

Đối với thế hệ gen Z, họ thường mang những đặc điểm nổi bật như sau:

• Thứ nhất, gen Z có khả năng sử dụng công nghệ “đỉnh cao”. Bởi họ được sinh ra, lớn lên trong khoảng thời gian công nghệ có bước đột phá, phát triển mạnh mẽ, được tiếp xúc ngay từ sớm. Vậy nên, so với các thế hệ đi trước, gen Z có nhiều lợi thế hơn về công nghệ.
• Thứ hai, gen Z có đầu óc tài chính tốt. Việc được tiếp cận với công nghệ nhiều tạo cho thế hệ này khả năng tự chủ về tài chính. Họ có khả năng tính toán, đầu óc tư duy sáng tạo cao. Cũng vì thế mà gen Z thường sớm trở thành những nhà kinh doanh giỏi, có khả năng quản lý tài chính.
• Thứ ba, thế hệ Z là những người tiêu dùng khôn ngoan. Vì được sống và phát triển trong thời xã hội hiện đại, công nghệ tiên tiến, các bạn gen Z luôn biết cách để tiêu dùng thông minh. Họ áp dụng chính những cái tiến bộ nhất để đưa ra cách mua hàng sáng suốt. Họ sẵn sàng chi trả giá cao hơn cho những sản phẩm, dịch vụ có thương hiệu nổi tiếng, sử dụng các mặt hàng có giá trị bền vững.
• Thứ tư, suy nghĩ của gen Z về vấn đề giới tính có phần thoáng hơn so với thế hệ trước. Họ không kỳ thị, xem thường với những người mang giới tính thứ 3, luôn có sự đối xử công bằng. Thứ 5, gen Z không ngại chia sẻ ý kiến, quan điểm cá nhân, họ luôn sẵn sàng nói ra những gì mình cảm nhận được.

1.4 So sánh gen Z với các thế hệ khác

Đối với mỗi thế hệ đều sẽ có đặc điểm riêng. Vậy cụ thể giữa gen Z và các gen khác có điểm gì khác nhau?

• Baby Boomers: thế hệ này là những người được lớn lên trong một xã hội có nhiều thành phố phát triển, gia đình đông con. Với thế hệ này, họ tin rằng chỉ cần làm việc chăm chỉ thì sẽ có cuộc sống tốt. Tuy nhiên, thực tế thì họ vất vả nhiều nhưng hưởng chẳng được bao nhiêu. Chủ yếu họ sẽ dành hết mọi điều tốt đẹp cho con cái với mong muốn con có thể đổi đời.
• Gen X: đây là thế hệ được trải nghiệm bước đầu về máy tính, cáp truyền hình, Internet. Họ được đánh giá là thế hệ có học thức, hướng tới các công việc ổn định. Họ làm việc và tích lũy cho cuộc sống về già sau này.
• GenY: thế hệ này gồm các bạn trẻ ra đời vào cuối những năm 80, đầu những năm 90, họ chịu tác động trực tiếp từ công nghệ. Với thế hệ này, họ có nhược điểm là luôn muốn có mọi thứ ngay lập tức, thiếu kiên nhẫn, dễ dao động.
• Gen Z: như đã đề cập ở trên, gen Z là thế hệ những bạn trẻ sinh ra từ cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21. Họ là thế hệ đầu tiên được tiếp xúc với công nghệ ngay từ nhỏ. Cuộc sống của gen Z gắn liền với công nghệ cao, mạng xã hội, sống nhanh, sống ảo và chịu nhiều áp lực từ cạnh tranh vật chất, danh vọng.

Xem thêm: Thấu hiểu để đào tạo một GenZ đặc biệt trong và sau đại dịch

2. Gen Z trong các phương diện như thế nào?

Cùng JobsGO khám phá gen Z dưới nhiều phương diện khác nhau nhé!

2.1 Khi đi làm

Tại nơi làm việc, gen Z nổi bật với những đặc điểm sau đây:

• Tính cạnh tranh cao: Gen Z luôn muốn thử thách và chứng minh bản thân nên họ luôn biến môi trường làm việc trở nên vô cùng cạnh tranh. Với họ, chỉ có tinh thần cạnh tranh mới cho họ động lực để phát huy tối đa tiềm năng của họ.
• Thích làm việc độc lập: Bản chất thích môi trường cạnh tranh của gen Z chính là nguyên nhân khiến họ luôn muốn làm việc độc lập. Dưới góc nhìn của nhiều người, điều đó có thể là tiêu cực. Nhưng theo một hướng khác, có thể thấy gen Z luôn mong muốn tạo sự đóng góp bình đẳng trong công việc, và được trao quyền tự quản lý, dẫn dắt các dự án để thăng tiến và phát triển hơn trong sự nghiệp.
• Nhanh nhạy với công nghệ: Với gen Z, họ là những người được sinh ra trong nền văn minh gắn liền với công nghệ nên chắc chắn rằng công việc của họ cũng không thể thiếu đi sự trợ giúp từ công nghệ. Theo một khảo sát của PwC Việt Nam, có đến 84% gen Z cho rằng, họ có cảm nhận tích cực về vai trò của công nghệ đối với quá trình làm việc của mình.
• Cởi mở với sự đa dạng sắc tộc: Gen Z không bao giờ bị ảnh hưởng và tác động bởi sự khác biệt về chủng tộc hay tôn giáo xung quanh. Đây cũng là điều dễ hiểu vì các bạn trẻ gen Z được sinh ra trong thời kỳ hội nhập nên đã sớm tiếp xúc và giao lưu với những nền văn hóa khác nhau.

2.2 Khi đi chơi

Gen Z nổi bật với sự năng động, trẻ trung, hướng ngoại nên khi đi chơi, họ luôn có thể khuấy động bầu không khí tập thể, khiến cuộc chơi trở nên vui vẻ và thú vị hơn. Họ cũng rất dễ làm quen, kết bạn với người mới ngay trong lần gặp đầu tiên. Điều này cũng khiến gen Z thêm phần thu hút mọi người xung quanh, được mọi người yêu thích và quý mến.

Xem thêm: Giải đáp cho 5 “lời đồn” về genZ chốn công sở

2.3 Tình yêu của gen Z

So với các thế hệ gen X, gen Y đi trước, tình yêu của gen Z mang nhiều màu sắc hơn cả.

• Tình yêu của họ nhờ có thiết bị công nghệ, mạng Internet mà trở nên dễ dàng liên lạc, trò chuyện, kết nối với nhau hơn.
• Thế hệ gen Z cũng không ngần ngại thể hiện tình cảm của bản thân với đối phương trước mặt mọi người.
• Gen Z có xu hướng tìm kiếm nửa kia qua các ứng dụng hẹn hò, chương trình ghép cặp trên Internet.

2.4 Phong cách thời trang của gen Z

Điểm đặc biệt trong sở thích, tính cách của gen Z đó chính là xu hướng thời trang.

• Gen Z hiện nay rất ưa chuộng sử dụng Local Brand (thương hiệu quần áo nội địa). Đây là các sản phẩm sản xuất chính hãng, được thiết kế, cung cấp cho các khách hàng trong nước. Các Local Brand tại Việt Nam hiện nay đi theo lối thiết kế Streetwear, năng động, trẻ trung và phá cách, tạo cảm giác bụi bặm, “chất chơi”.
• Ngoài quần áo, gen Z cũng thích phối thêm phụ kiện độc đáo để trở nên cá tính, phong cách và tăng giá trị của bản thân. Các món đồ được yêu thích nhất như là mũ, khuyên tai, vòng tay, dây chuyền, đồng hồ,…
• Phối giày Sneaker là xu hướng mà nhiều bạn gen Z lựa chọn. Không chỉ phong cách thể thao, trẻ trung, ngay cả đi làm công sở, các bạn gen Z cũng có thể mix với Sneaker, tạo nên xu hướng thời trang cá tính, năng động, thu hút.

3. Trong mắt thế hệ khác, gen Z ra sao?

Trong mắt thế hệ khác, gen Z phải gánh chịu khá nhiều cái nhìn tiêu cực:

3.1 Tham vọng hay tham lam?

Sinh ra dưới những áp lực vô cùng lớn của kinh tế toàn cầu, không ngạc nhiên khi gen Z đòi hỏi những yêu cầu cao hơn so với các thế hệ đi trước. Họ luôn tìm kiếm và theo đuổi những cơ hội việc làm với chế độ tốt hơn để đảm bảo năng lực về tài chính. Tuy nhiên, điều đó khiến họ bị nhiều nhà tuyển dụng đánh giá là quá tham lam và tùy hứng, không có sự gắn bó lâu dài với công việc.

Xem thêm: Đánh giá về cái tôi của GenZ khi đi làm, có nên quy chụp cho cả thế hệ?

3.2 Tự tin hay tự cao?

Là thế hệ có tư duy năng lực tốt cùng cá tính mạnh, gen Z bước chân vào thị trường lao động với một khát khao được thể hiện mình. Tuy nhiên, chính điều này lại làm cho gen Z rất khó hòa nhập vào môi trường làm việc vì bị đánh giá là tự tin thái quá về năng lực bản thân, luôn sẵn sàng tranh cãi với người khác mà không chịu nhận sai. Có lẽ, gen Z cần có những sự chuyển mình mạnh mẽ và rõ rệt hơn không chỉ trong kinh nghiệm mà còn ở phong cách làm việc nếu muốn gặt hái được nhiều thành công hơn nữa.

3.3 Thực dụng hay có đầu óc tài chính?

Hai tiêu chuẩn được thế hệ gen Z đề cao nhất khi tìm kiếm một nơi làm việc là môi trường và chế độ lương thưởng. Họ không ngại đầu tư tiền bạc, thời gian cho các khóa học để nhằm nâng cao kinh nghiệm, kỹ năng của họ. Với gen Z, họ luôn cần nỗ lực của họ phải được đền đáp bằng một mức lương xứng đáng. Chính điều này đã khiến thế hệ đi trước cảm thấy họ quá thực dụng. Tuy nhiên, không phủ nhận rằng, nhờ những con người sáng tạo, đổi mới như thế hệ gen Z mà thị trường lao động mới trở nên ngày càng khốc liệt và cạnh tranh. Đây chính là điều kiện cho những người có năng lực phát triển.

3.4 Dễ trong việc mua sắm

Nhanh nhạy với công nghệ nên gen Z thường nghiên cứu và đánh giá về sản phẩm thông qua review thực tế của người dùng trước khi quyết định mua mặt hàng nào đó. Nghe thì có vẻ khó tính nhưng thực tế, gen Z lại rất dễ dàng trong việc mua sắm. Chỉ cần phù hợp và giúp họ thể hiện cá tính là họ sẵn sàng chi tiền. So với các thế hệ trước, gen Z cũng dễ dàng đầu tư cho các sản phẩm đắt đỏ và sang chảnh với mong muốn khẳng định giá trị bản thân.

4. Doanh nghiệp nên thay đổi gì với nhân sự gen Z?

Gen Z đang dần trở thành lực lượng lao động chính trong xã hội ngày này. Chính vì thế, doanh nghiệp cần có những điều chỉnh phù hợp nếu muốn gen Z có thể phát huy hết thế mạnh của mình:

4.1 Tính chất công việc linh động, tự do

Hiện nay, gen Z với sự trẻ trung, năng động rất yêu thích những công việc linh hoạt, tự do và thoải mái. Chính vì thế, để tạo môi trường cho gen Z phát triển, doanh nghiệp nên cân nhắc kết hợp giữa mô hình làm việc online và offline.

4.2 Chấp nhận sự đa dạng

Gen Z là thế hệ luôn đòi hỏi sự đa dạng ở môi trường làm việc. Đó là sự đa dạng về văn hóa, giáo dục hay kỹ năng. Công bằng và hợp tác nhân sự đa dạng chính là mấu chốt của một môi trường lý tưởng mà Gen Z tìm kiếm.

4.3 Thích ứng công nghệ

Gen Z sinh ra và lớn lên trong thời đại khoa học công nghệ bùng nổ. Chính vì thế, việc ứng dụng các thiết bị, máy móc hiện đại vào quá trình làm việc là điều vô cùng cần thiết nếu muốn giữ chân nhân viên hay muốn tiếp cận với ứng viên tiềm năng.

4.4 Giao tiếp thường xuyên

Gen Z nổi bật với sự tự tin, cởi mở trong giao tiếp. Chính vì thế, bên cạnh việc nhắn tin, gửi email… người quản lý doanh nghiệp có thể thường xuyên giao tiếp trực tiếp với nhân viên và đưa ra những phản hồi, nhận xét và góp ý.

JobsGO tin rằng, bài viết này đã giúp các bạn hiểu rõ “Gen Z là gì?” cũng như những khía cạnh về tính cách, con người gen Z. Tham khảo nhiều bài viết hay và bổ ích hơn nữa tại JobsGO Blog nhé!

(Theo JobsGO – Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)