Bài viết này sẽ khám phá tính chất hóa học của butan C4H10 một cách chi tiết và thú vị. Chúng ta sẽ tìm hiểu định nghĩa, công thức phân tử và cấu tạo, tên gọi, tính chất hóa học và vật lí, cách điều chế và ứng dụng của butan.
Định nghĩa của butan C4H10
- Butan (C4H10) là một hyđrocacbon no thuộc dãy đồng đẳng của ankan. Đây là chất khí, không màu và không mùi.
- Công thức phân tử của butan là C4H10.
- Butan có công thức cấu tạo đồng phân mạch cacbon từ C4H10 trở đi.
- Butan có danh pháp tên gốc ankyl là tên mạch cacbon chính + yl.
Tính chất vật lí và nhận biết của butan
- Butan là chất khí, không màu, dễ cháy và dễ hóa lỏng. Nó được tìm thấy trong khí thiên nhiên và khí chế biến dầu.
Tính chất hóa học của butan
- Trong phân tử butan C4H10, chỉ có liên kết C-C và C-H. Các liên kết này là bền vững, khiến butan khá ổn định. Butan không phản ứng với axit, bazơ và chất oxi hóa mạnh ở nhiệt độ thường. Tuy nhiên, dưới tác dụng của ánh sáng, xúc tác và nhiệt độ cao, butan có thể tham gia các phản ứng thế, phản ứng tách và phản ứng oxi hóa.
- Phản ứng thế bởi halogen:
- Khi chiếu sáng hoặc đốt nóng hỗn hợp butan và clo, sẽ xảy ra phản ứng thế lần lượt các nguyên tử hidro bằng clo, tương tự như metan.
- Phản ứng tách (gãy liên kết C-C và C-H):
- Dưới tác dụng của nhiệt và xúc tác (Cr2O3, Fe, Pt,…), các ankan không những bị tách hidro tạo thành các hidrocacbon không no mà còn bị gãy các liên kết C-C, tạo ra các phân tử nhỏ hơn.
- Phản ứng oxi hóa:
- Khi đốt, butan bị cháy tạo ra CO2, H2O và tỏa nhiều nhiệt.
- Nếu không đủ oxi, butan bị cháy không hoàn toàn, tạo ra các sản phẩm như CO, than muội, gây độc hại cho môi trường.
Đọc thêm: Công thức hóa học lớp 9 đầy đủ và chính xác nhất - Kiến Guru
Powered by Inline Related Posts
Điều chế butan
- Butan có thể được điều chế bằng cách cho etyl clorua (hoặc etyl bromua) tác dụng với natri (kim loại). Đầu iso của butan có thể được điều chế bằng cách đồng phân hóa n-butan dưới tác dụng của AlCl3 và HCl ở nhiệt độ 90 – 105 °C, 10-12 atm hoặc trên các chất xúc tác axit rắn.
Ứng dụng của butan
- Butan được sử dụng làm nhiên liệu trong việc điều chế butađien, isobutilen và xăng tổng hợp.
Với những tính chất hóa học độc đáo và ứng dụng đa dạng, butan đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp và đời sống hàng ngày.
Để tìm hiểu thêm về tính chất hóa học của các chất khác, bạn có thể truy cập Trường Trung Cấp Việt Hàn (VKI).
Nguồn: Bài viết được xây dựng dựa trên nhiều nguồn tài liệu uy tín và chính xác.
